Machinebouw

MACHINEBOUW

Op 1 juli 1881 breekt er brand uit, waarbij de gehele 1e machinefabriek, de
modelmakerij en de kantoren van het technisch personeel worden verwoest.
De zeer grote schade wordt door de verzekering gedekt. Men besluit onmiddellijk tot de
bouw van een nieuwe 2e machinefabriek. Het wordt een “gebouw van ijzer en steen met
glas, ingericht naar de eischen des tijds en gedeeltelijk in te richten als ketelmakerij”.
Het dak rust op 42 holle gietijzeren kolommen, aangesloten op het stoomnet. Het
gebouw zal zodoende ’s winters verwarmd kunnen worden.

In 1882 wordt de nieuwe fabriek al in gebruik genomen. Gedurende vele jaren worden er
stoomketels en stoommachines voor de voortstuwing van schepen gebouwd.

In 1912 wordt begonnen met een nieuwe 3e machinefabriek aan de Dokkade.
De eerste tranche komt in 1913 gereed en een uitbreiding wordt al overwogen.
De tweede en derde tranche komen achtereenvolgend in 1916 gereed.
Al snel na de ingebruikname wordt de bouw van stoommachines verplaatst naar die
nieuwe fabriek. De bouw van stoomketels blijft tot kort na de oorlog plaatsvinden in de
oude machinefabriek, die nu de ‘ketelmakerij’ wordt genoemd.
Er worden niet alleen scheepsketels gebouwd maar ook stoomketels voor
landinstallaties.
Kort na de tweede wereldoorlog wordt het gebouw overgenomen door
scheepsnieuwbouw.
Eind jaren 80 valt het nog altijd karakteristieke gebouw ten prooi aan de slopershamer.

In 1921 wordt er een licentiecontract met Gebr.Sulzer te Winterthur gesloten voor de
bouw van dieselmotoren. Dit gebeurde op aansporing van de Marine, daar de Duitse
MAN-motoren niet geleverd konden worden.
De licentie opende de mogelijkheid om langzaam lopende dieselmotoren voor
koopvaardijschepen te bouwen tot een maximaal vermogen van 35.300 PK.
Later bleek deze licentie een gouden greep te zijn geweest. Tot ver in de jaren 80 zijn er
velen motoren gebouwd voor zowel de Schelde als voor derden.
Ook zijn er stoomturbines en tandwielkasten (reductiekasten) in de machinefabriek
gebouwd.

Deze machinefabriek is nog steeds te bewonderen en wordt hoogstwaarschijnlijk
behouden voor een andere bestemming.

Voor de tandwielkasten is er in 1950 besloten tot plaatsing van een afzonderlijk gebouw
volgens de nieuwste principes met kunstmatige ventilatie onder temperatuurcontrole en
met nieuwe tandwielbanken. Allereerst zullen in deze afdeling de tandwielkasten worden
gemaakt voor de nieuwe serie marineschepen.

Bovenstaande is een beknopte weergave van de belangrijkste producten die de
machinefabriek vervaardigde. Later zijn er o.a. poederkoolmolens voor
elektriciteitscentrales en persen voor autofabrieken vervaardigd.